ŠTA JE LIMFNI SISTEM?

Limfotok obuhvata poseban sistem sudova u organizmu kroz koji višak tkivne tečnosti koji se nije vratio u venske kapilare otiče u venski sistem. Najvažnija razlika između krvotoka i limfotoka je u tome što je krvotok zatvoreni, kontinuirani sistem sudova kroz koji krv kruži, dok je limfotok diskontinuirani sistem sudova kojim višak tkivne tečnosti otiče iz tkivnih međuprostora u krvotok. Limfa je bogata belančevinama, krupnim česticama, bakterijama i slično. Funkcija limfnog sistema je stvaranje i transport limfe, stvaranje limfocita i zaštita od infekcije.

Limfni sistem čine limfa, limfni sudovi, limfne žlezde i limfni organi. Sastav limfe jednak je sastavu međućelijske tečnosti onog dela tela iz koga limfa otiče i bogata je belančevinama (oko 20 gr/l), masnim kapljicama u regiji gastrointestinalnog trakta, elektrolitima i slično. Stvara se u međućelijskom prostoru, omogućuje drenažu dopunjujući krvotok, a i zbog prisustva limfocita i drugih leukocita učestvuje u odbrambenim reakcijama organizma.

Limfni sistem započinje limfnim kapilarima koji se nastavljaju u limfne sudove. Limfni sudovi se udružuju u sabirne limfne sudove zvane “kolektori” koji obrazuju spletove. Duboki i površni limfni sudovi su međusobno spojeni brojnim limfnim sudovima. U njihov tok su umetnute limfne žlezde. Idući ka srcu limfni sudovi grade krupnije sudove i na kraju obrazuju dva velika kanala koji sakupljaju limfu iz leve i desne polovine tela. U limfnim čvorovima se vrši filtriranje limfe i zadržavaju se bakterije, oštećene ćelije, zrnca prašine i slično, koje bivaju fagocitovane. Veće grupe limfnih čvorova nalaze se u preponi, zatkolenoj jami, pazušnoj jami, lakatnom pregibu, u vratu, trbušnoj duplji oko hilusa pluća i drugo.

ŠTA JE LIMFEDEM?

Limfedem predstavlja otok dela tela, najčešće ekstremiteta, uzrokovan preteranom akumulacijom limfe. Takođe se pojavljuje na licu, vratu, abdomenu i plućima. Stanje najčešće prouzrokuje osećaj težine, kozmetički deformitet, laku nelagodnost, ponovljene epizode infekcuje i u retkim slučajevima malignu degeneraciju. Ozbiljni slučajevi praćeni su zadebljanjem kože, otvrdnućem ekstremiteta, curenjem limfe i velikim otokom (elefantijaza). Limfedem može biti primarni i sekundarni.

Primarni limfedem se pojavljuje bez očiglednog uzroka. Pojavljuje se na rođenju (lymphoedema congenita), kasnije u životu (lymhoedema paecox) ili nastaje posle 35. godine života (lymphoedema tarda). Sekundarni limfedemi su uzrokovani povredom, ožiljkom ili eksciziom limfne žlezde. Obično se dešavaju kao rezultat prethodnog zračenja ili hirurgije limfnih čvorova vrata, aksile, karlice ili prepone. Nekada limfedemi mogu biti uzrokovani traumom ili hroničnom infekcijom limfnog sistema.